Nogmaals: Waarom Lelystad Airport een heel slecht plan is.

Hoe maken we Nederland mooier? Hoe zorgen voor een optimale leefomgeving? Dat vraagt om zorgvuldige afwegingen en feitelijk onder-bouwde besluiten. Ten aanzien van de Lelystad Airport zien we de afgelopen jaren een patroon van het steevast verkeerd of niet informeren van publiek, bestuurders en volksvertegenwoordigers. Er wordt als het ware een loopje genomen met de feiten.  Met als gevolg: verkeerde besluiten. Zoals de openstelling vanwege de ‘overloop’ functie van Lelystad Airport.  Een functie die niet uitvoerbaar is. Of het onoplosbare probleem van laagvliegroutes. Met grote gevolgen vandien.

SATL heeft de feiten samengebracht, inclusief een tijdslijn.

Feiten Lelystad Airport-maart-2024

Besluiten op verkeerde gronden

Eerdere besluiten, over het onder voorwaarden openen van Lelystad Airport, zijn dan ook op verkeerde gronden genomen. Tel daarbij op de negatieve effecten van nog een vliegveld in ons kleine volle land, het onoplosbare probleem van laagvliegroutes en het tanende politieke en maatschappelijk draagvlak.

In januari 204 heeft de Tweede Kamer met ruime meerderheid de motie aangenomen om Lelystad Airport niet te openen voor groothandelsverkeer. Een verstandig besluit. De luchtvaart is er tenslotte voor Nederland en niet andersom.

Feiten

In de loop der jaren is dossier Lelystad Airport een complex gebeuren geworden. De ‘frames’, toezeggingen, beloftes, meningen en technische aspecten vliegen je om de oren. Maar wat zijn nu de feiten? Hoe heeft het zo mis kunnen gaan?

We hebben gepoogd deze bij elkaar te brengen, inclusief een tijdslijn. Zo krijg je snel en eenvoudig een beeld van de gang van zaken.

Feiten Lelystad Airport-maart-2024

Nieuw onderzoek wijst uit: Lawaai verhoogt kans op dementie

Niemand houdt van lawaai in zijn buurt, zoals van passerend verkeer of bouwwerkzaamheden, maar we staan er niet dikwijls bij stil in welke mate dergelijke storende geluiden slecht zijn voor onze gezondheid. Nu blijkt uit Amerikaans onderzoek dat mensen die in een lawaaierige buurt wonen, een verhoogd risico lopen op cognitieve achteruitgang – die vaak uitmondt in dementie – en specifiek de ziekte van Alzheimer.

Lees het hele artikel hier.

Het is al een tijd bekend dat langdurige blootstelling aan lawaai kan bijdragen tot de ontwikkeling van een hele rits van gezondheidsproblemen. Het kan onder andere zorgen voor stress, concentratieproblemen, vermoeidheid, communicatiemoeilijkheden, hart- en vaatziekten, gehoorverlies, tinnitus en cognitieve stoornissen. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gaan er door geluidsoverlast onrechtstreeks ieder jaar ongeveer een miljoen gezonde levensjaren verloren in West-Europa, met hart- en vaatziekten als de belangrijkste directe doodsoorzaak.

Grote verschillen tussen geluidshinder

Om na te gaan in hoeverre achtergrondlawaai een rol speelt in de ontwikkeling van dementie, bestudeerden Amerikaanse onderzoekers de verzamelde gegevens van zo’n 5.200 65-plussers. 30% van deze mensen leed aan matige cognitieve verzwakking, dikwijls een voorbode van dementie, en 11% aan de ziekte van Alzheimer – wat een specifieke vorm van dementie is. De deelnemers werden onder andere getest op hun oriëntatievaardigheden, geheugen en taalvermogen. Bovendien werd voorafgaand aan de testen gedurende vijf jaar het gemiddelde lawaainiveau overdag gemeten in de buurt waarin ze woonden.

Er bleken grote verschillen te zijn tussen de dagelijkse niveaus van geluidshinder waaraan mensen werden blootgesteld. De dagelijkse gemiddelden varieerden tussen de 51 en 78 decibels, wat zo ongeveer staat voor het onderscheid tussen een relatief kalme buitenwijk en een stedelijke omgeving dicht bij een drukke autosnelweg.

Verband lawaai en dementierisico

De onderzoekers stelden opmerkelijk genoeg vast dat elke verhoging van 10 decibel in het dagelijks gemiddelde van achtergrondlawaai het risico op matige cognitieve achteruitgang met 36% vergrootte, en dat op alzheimer met 29%. Het risico werd dus in beide gevallen met ongeveer een derde verhoogd per stijging van 10 decibel. Het verband was het duidelijkst in armere buurten, die ook het meest te lijden hadden onder storende omgevingsgeluiden.

Wat de precieze redenen zijn voor deze link, moet nog verder uitgezocht worden, maar de onderzoekers gaven al een mogelijke verklaring. Ze wijzen erop dat een overmatige blootstelling aan lawaai kan leiden tot slaapgebrek, gehoorverlies, versnelde hartslag, vernauwing van de bloedvaten en een verhoogde bloeddruk – en al deze zaken houden verband met een verhoogd risico op dementie.

Oproep tot maatregelen

De onderzoekers roepen op tot meer aandacht voor de gevolgen van lawaaioverlast en tot actie om dit probleem te bestrijden. Ze geloven dat hun analyse kansen biedt om de algemene volksgezondheid gevoelig te verbeteren, aangezien er verschillende maatregelen genomen kunnen worden om de blootstelling aan geluidshinder te verminderen. Naar schatting leven op dit moment zo’n 125 miljoen Europeanen in een buurt met verkeerslawaai van gemiddeld meer dan 55 decibel op de achtergrond, dus boven de limiet van wat door de WHO als veilig wordt geacht.

Bronnen

https://newsroom.wiley.com

https://www.science.org.au

http://www.sciencetimes.com

https://www.nytimes.com

https://alz-journals.onlinelibrary.wiley.com

Studie naar geluidsoverlast: Géén garantie dat nieuwere vliegtuigen ook daadwerkelijk stiller zullen zijn.

Het Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum publiceerde in oktober 2019 een uitgebreide studie naar de geluidsoverlast van toekomstige vliegtuigen richting 2050. Centrale vraag: Hoeveel stiller worden toekomstige vliegtuigen?

Download het onderzoek hier

Geen garantie over afname geluid

Het onderzoek durft  géén garantie te geven over afname van geluid van toekomstige vliegtuigen. Afgezien van  mitsen en maren staat op pag. 18 een voorspelling van geluidsreducties per categorie vliegtuigen tussen 2018 en 2050:

  • Regional Jets (vliegtuigen voor de korte afstand van Embraer en Bombardier):  afname met 22 EPNdB vanaf ca. 272 cum. noise level
  • Small range jets (vliegtuigen voor de middellange afstand): afname met 22 EPNdB vanaf ca 279 cumulatief noise level
  • Long range jets (2-motorig) (intercontinentale vliegtuigen): afname met 17,5 EPNdB vanaf ca 281 cumulatief noise level

Voorspelling: Kleine geluidsafname waarschijnlijk teniet gedaan door grotere vliegtuigen

In de logaritmische schaal van EPNdB is de voorspelde geluidsafname dan ca. 8% in 32 jaar (van 2018 tot 2050), met als kanttekeningen van het LNR dat dit waarschijnlijk niet gehaald zal worden.

Wat het onderzoek wél laat zien is: Wanneer de vliegtuigen worden vervangen door nieuwere types van gelijk gewicht is er met name een afname in geluid bij de start. Maar er is een hele grote maar... Want wanneer deze vervangende vliegtuigen groter en zwaarder zijn, wat de laatste jaren steeds de ontwikkeling is omdat er steeds meer passagiers worden vervoerd in grotere vliegtuigen, dan wordt deze geluidswinst teniet gedaan.

Letterlijk staat er: "Indien vliegtuigen in de vloot geruild worden voor een groter type:
– Weinig effect op relatieve geluidniveaus
– Toename van absolute geluidniveaus
– Dit kan reducties door technologische vooruitgang (deels) teniet doen"

In het onderzoek wordt verder uitgebreid gesproken over een heel ander soort vliegtuig dat geluidsarmer zou zijn. Echter, de vliegtuigen die nu en de komende jaren verkocht worden en weer 20-30 jaar mee zullen gaan, worden gekocht bij vliegtuigfabrikanten die deze vliegtuigen niet in het assortiment hebben.

Meer over 'stillere vliegtuigen'

Lees ook:

Advies Alders: Effect ‘stillere’ vliegtuigen op leefbaarheid nagenoeg nul

In 2019 brengt Hans Alders namens de Omgevingsraad Schiphol desgevraagd een advies uit aan de minister van IenW.

Centrale vraag hoe de luchthaven zich kan ontwikkelen in balans met de omgeving. Er volgt een breed advies. Specifiek ten aanzien van de geluidsoverlast is de conclusie: Het effect van 'stillere' vliegtuigen op de leefbaarheid is nagenoeg nul.

Effect 'stillere vliegtuigen' nagenoeg nul

Het effect dat stillere vliegtuigen hebben op de leefbaarheid is niet of slechts beperkt waarneembaar. Dat stelt Hans Alders in zijn verslag van het advies van de Omgevingsraad Schiphol (ORS). Hij zegt dat een 'stiller' vliegtuig dat overvliegt nog steeds een erg hoog volume produceert, dat niet of als amper minder geluid wordt ervaren. Integendeel, het woonklimaat wordt ernstig geschaad.

Letterlijk wordt in het advies gesteld: 'Naarmate het volume van het aantal vliegtuigbewegingen toeneemt wordt steeds pregnanter de vraag gesteld waar de grens ligt van wat redelijkerwijs van de omgeving, en in het bijzonder het binnengebied, gevraagd kan worden aan het accepteren van hinder. Een belangrijk probleem dat zich voordoet is dat hinderbeperking die de luchtvaartsector realiseert door steeds minder geluidsproducerende vliegtuigen nauwelijks of niet waarneembaar is op de hoogte, vooral in het binnengebied, waarop de vliegtuigen passeren. Ieder individueel vliegtuig produceert daarbij voor de omwonende een buitengewoon hoog geluidvolume.

Geluidsreductie op papier, maar overlast stijgt

Voor de collectieve geluidsberekening in het stelsel van gelijkwaardigheid maakt deze reductie wel degelijk uit. Zij leidt namelijk tot een verdere volumegroei, ook al wordt die gehalveerd door de 50-50 regel. Daarmee is dus de paradox gecreëerd dat een geluidsreductie leidt tot een aanzienlijke volumestijging en daarmee gepaard gaande toename van overlast in het binnengebied, zonder dat de omwonenden daar iets merken van de hinderafname. Integendeel, hun woonklimaat wordt ernstig geschaad.

Lees hier het hele advies.

Meer

Meer over ‘stillere vliegtuigen’

Pas op voor misleiding in de claims over ‘stillere vliegtuigen’

Een bekende claim van de luchtvaartindustrie is dat vliegtuigen 'stiller' worden. Zo claimt KLM dat de vliegtuigen van de nieuwe vloot '50% stiller' zijn. Daarmee suggereert KLM dat de geluidsoverlast met de helft afneemt. Maar pas op: deze claim is misleidend.
De heer Franken van EASA (European Union Aviation Safety Agency) legt in deze video aan De Tweede Kamer precies uit waarom de claim van stillere vliegtuigen op basis de afname van het percentage decibel ronduit misleidend is.

Wanneer er gesproken wordt over 'we maken vliegtuigen 50% stiller' dan betekent dat niet dat de geluidsoverlast afneemt met 50%. De werkelijke afname van de geluidsoverlast is slechts enkele decibel (bijvoorbeeld 3 van de 80 decibel) en dat verschil is nauwelijks hoorbaar. 

De schaal die wordt gebruikt voor meten van geluid wordt weergegeven in decibel (dB) en kent een logaritmische schaal. Dit wil zeggen dat een toename van 3 dB gelijk is aan een verdubbeling van het geluid en dat een toename van 10 dB tien keer zo veel geluid betekent. De afname van de geluidsoverlast ('stiller') staat dus niet in verhouding met de afname op de decibel-schaal.

Vanwege de logaritmische schaal zorgt het rekenen met decibels vaak voor verwarring en zo kan een claim van '50% stiller' gemakkelijk in de communicatie worden misbruikt.

Meer

Meer hierover